Ostatni brytyjski więzień opuści Guantanamo

wikimedia commons

Shaker Aamer, obywatel Arabii Saudyjskiej z prawem stałego pobytu w Wlk. Brytanii wyjdzie z więzienia po 13 latach bez wyroku ani nawet postawionych zarzutów.

Aamer w ciągu najbliższych 30 dni ma wyjść na wolność i wrócić do rodziny w Wlk. Brytanii. W Londynie mieszka jego żona i czworo dzieci, wszyscy z obywatelstwem brytyjskim – najmłodszy syn urodził się po zatrzymaniu Aamera i mężczyzna nigdy go  nie widział. On sam był w trakcie starania się o obywatelstwo, kiedy w 2001 roku został zatrzymany przez wojska amerykańskie w Afganistanie, gdzie pracował jako tłumacz i zajmował się działalnością charytatywną. Oskarżono go o bliską współpracę z Osamą bin Ladenem, jednak nigdy nie postawiono mu zarzutów. Dowody, na podstawie których został zatrzymany i uwięziony, to w większości zeznania innych osób, również podejrzewanych o terroryzm, wymuszone przy użyciu tortur.

Sam więzień twierdzi, że przed umieszczeniem go w więzieniu był torturowany i bity przed funkcjonariuszy brytyjskiego wywiadu, jeszcze w Afganistanie, w więzieniu Bagram, gdzie próbowano siłą zmusić go do współpracy wywiadowczej. W 2010 roku wygrał proces w sądzie brytyjskim, a państwo wypłaciło mu wysokie odszkodowanie.

Już w 2007 roku podjęto decyzję o wypuszczeniu Aamera na wolność, jednak z nieujawnionych powodów spędził w więzieniu kolejnych 8 lat. Był nieformalnym rzecznikiem więźniów, od 2005 roku regularnie organizował strajki głodowe, domagając się godnego traktowania zgodnego z Konwencją Genewską. Był regularnie torturowany – bito go, nie pozwalano mu spać, przetrzymywano w nieludzko wysokiej temperaturze. Według niektórych komentatorów, Aamer nie został wypuszczony w 2007 ani w 2009 roku, jak obiecywał prezydent Obama ze względu na to, co widział i czego doświadczył w nielegalnym więzieniu podczas strajków głodowych i prób buntu wobec okrutnych praktyk Guantanamo.

Wielka Brytania – jeden z kluczowych sojuszników Stanów Zjednoczonych zarówno w wojnie w Afganistanie, jak i innych wywołanych przez USA konfliktach zbrojnych – teoretycznie starała się o uwolnienie Aamera od 2007 roku. W 2012 „The Independent” ujawnił, że rząd wydał w sumie 274 tys. funtów na prawników, których celem było ukrywanie przed pełnomocnikami więźnia dowodów na jego niewinność. W tym samym czasie rodzinie Aamera mówiono, że Wlk. Brytania robi wszystko, żeby ich mąż i ojciec odzyskał wolność.

W nielegalnym więzieniu USA wciąż bez zarzutów ani wyroków przetrzymuje się ponad 100 więźniów. Zamknięcie Guantanamo było jedną z podstawowych obietnic wyborczych Baracka Obamy w 2008 roku.