150 lat temu ukazał się pierwszy tom „Kapitału” Karola Marksa – dzieła, które wciąż inspiruje do nowych interpretacji i przemyśleń. Z okazji tej okrągłej rocznicy w wielu krajach świata odbywają się konferencje i sympozja naukowe, mające na celu zaproponowanie nowego spojrzenia na dzieło filozofa z Trewiru. 30 listopada sesję naukową, poświęconą „Kapitałowi”, zorganizowała w Poznaniu redakcja kwartalnika „Praktyka Teoretyczna” we współpracy z Instytutem Filozofii UAM.

Sesja była zarazem promocją najnowszego numeru kwartalnika, którego głównym tematem jest opus vitae filozofa z Trewiru. W czasie wystąpień otwierających szef Instytutu prof. Roman Kubicki oraz redaktor naczelny pisma dr Krystian Szadkowski akcentowali krytyczny wymiar teorii Marksa oraz zwracali uwagę, że posługiwanie się nią współcześnie świadczy o dużej samodzielności w myśleniu. Szadkowski podkreślał również, że w polskiej humanistyce i naukach społecznych dostrzec można powolny wzrost zainteresowania marksizmem jako perspektywą krytyczną, o czym świadczyć mogą kolejne studenckie grupy, czytające i dyskutujące teksty autora „Kapitału”.

Duże wrażenie zrobił wykład prof. Massimo De Angelisa z University of East London, który tłumaczył, czym są dobra wspólne (the commons). W jego rozumieniu, zasoby same w sobie (np. woda, atmosfera) nie mogą być jeszcze uznane za the commons, ponieważ dobra wspólne są tworzone przez grupę commonersów, która je reguluje, odtwarza i ustala ich granice poprzez wspólne, autonomiczne zarządzanie. De Angelis przytaczał liczne przykłady tego typu dóbr: od wspólnych kuchni w favelach, poprzez okupowane fabryki, aż po wspólnoty w przestrzeni cyfrowej.

Szereg ważnych kwestii pojawiło się również w kolejnych wystąpieniach. Bartosz Wójcik swym referatem nawiązał do innej, ważnej dla lewicy rocznicy, czyli stulecia wybuchu rewolucji rosyjskiej. Wójcik, szukając dróg wyjścia poza lęk i marazm, w których tkwi współczesna lewica, analizował ewolucję Lenina między rokiem 1914 a 1917 wskazując, że to właśnie w tym okresie autor „Państwa i rewolucji”, dzięki lekturom Hegla, przemyślał marksizm na nowo. Z kolei Michał Pospiszyl analizował średniowieczne walki klasowe i ówczesne przestrzenie komunizmu rozumianego jako ruch, który znosi stan obecny. Prelegent wskazywał, że od XIII do końca XIV wieku w Europie wybuchło ok. 1400 powstań, buntów i rebelii, które niejednokrotnie wyrażały daleko idące postulaty polityczne.

Wreszcie w panelu końcowym dr Joanna Bednarek i Anna Piekarska, diagnozując bankructwo liberalnego feminizmu, zwracały uwagę na kwestie pracy reprodukcyjnej i marksistowskiej inspiracji dla ruchów kobiecych.

„Praktyka Teoretyczna” jest istniejącym od blisko ośmiu lat czasopismem naukowym, które stawia sobie za cel przywrócenie marksizmu jako krytycznej perspektywy w humanistyce i naukach społecznych. Do tej pory ukazało się 25 numerów pisma, które poświęcone były m.in. Róży Luksemburg, biopolityce, migracjom oraz ludowym historiom XIX wieku.

Komentarze

Redakcja nie zgadza się na żadne komentarze zawierające nienawistne treści. Jeśli zauważysz takie treści, powiadom nas o tym.
  1. Wydarzenie wręcz epokowe w czasach, kiedy dyskutanci z obawą czekają na pytanie, ile tomów w ilu częściach „Kapitału” zostało wydanych w Polsce, nie mówiąc o pytaniu kontrolnym o kolor okładek. Marksizm w epoce podobno budowy komunizmu został wystarczająco zaszufladkowany, ocenzurowany i stal się martwą doktryną. Dziś należy rozpatrywać w kontekście kolejnych badań, a te prowadzono głównie w ośrodkach sowietologii na Zachodzie. Ciekawe, na ile konferencja stanie się impulsem do przynajmniej popularyzacji marksizmu.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Zobacz także

Putin: jesteśmy gotowi do wojny jądrowej

Prezydent Rosji udzielił wywiadu dyrektorowi rosyjskiego holdingu medialnego „Rossija Sego…