Stop wojnie! Apel o Europę pokoju

Przedstawiamy oświadczenie transform!europe, fundacji związanej z Partią Europejskiej Lewicy (EL), siecią 39 organizacji lewicowych z 23 państw Europy, aktywną w obszarach edukacji politycznej i krytycznej analizy naukowej. 

transform! europe potępia atak Rosji, rządzonej przez Władimira Putina, przeciwko Ukrainie. Odrzucamy użycie siły zbrojnej przeciwko suwerennemu państwu, podobnie jak poprzednio byliśmy przeciwko wysyłaniu wojsk NATO do państw graniczących z Rosją i do państw Azji, Afryki i Europy.

Tym samym wzywamy do natychmiastowego zawieszenia broni, zakończenia bombardowań, wycofania rosyjskich wojsk z ukraińskiej ziemi i do powrotu do stołu negocjacyjnego.

W tym samym momencie, wzywamy Unię Europejską, by poczyniła maksymalny wysiłek na rzecz powtórnego zaangażowania w negocjacje pokojowe. W tych trudnych czasach, solidaryzujemy się z mieszkańcami Ukrainy, którzy doświadczają z całą mocą rosyjskiego ataku, których życie jest zagrożone. Jesteśmy solidarni z mieszkańcami Ukrainy, którzy są zmuszeni do opuszczenia swoich domów. Współtworzymy sieci solidarności, by ich wspierać, także poprzez zapewnienie bezpieczeństwa i schronienia.

Jesteśmy solidarni z mieszkańcami Rosji, którzy sprzeciwiają się wojnie Putina, wbrew represjom, jesteśmy solidarni z milionami Europejczyków, którzy domagają się pokoju.

Rozwiązaniem tej niczym nieusprawiedliwionej eskalacji przemocy nie jest więcej przemocy, rozwiązanie jest polityczne, oparte na zasadach ogólnych, kolektywnych koncepcji bezpieczeństwa, które stawiają na pierwszym miejscu dobrobyt wszystkich ludzi i szacunek dla praw człowieka oraz dla prawa międzynarodowego. Łączymy siły z ruchami pokojowymi i społecznymi na całym kontynencie, aby zatrzymać tę irracjonalną wojnę, wzywamy obywateli Europy, by wyszli na ulice w imię pokoju. Stajemy razem z ludźmi z Ukrainy, którzy są zmuszeni do opuszczenia swoich domów.

Broń i wojny powinny należeć do przeszłości, przyszłością Europy i ludzkości musi być pokój!

Europejska opinia publiczna, jak pokazuje każdy sondaż Eurobarometru, ciągle jest za Europą pokoju, praw człowieka, demokracji, przeciwko broni jądrowej. Ponad 85 proc. Europejczyków wyraża takie poglądy, co pokazuje sprzeczność między oczekiwaniami ludzi a decyzjami twórców polityki. Obecny kryzys jest wyrazem głębokich, nierozwiązanych sprzeczności w kwestiach bezpieczeństwa w Europie. Od końca zimnej wojny, Europa składa się z samych tylko państw kapitalistycznych. Między tymi państwami występują imperialistyczne sprzeczności interesów, wzmacniane przez ich nierówną siłę ekonomiczną i militarną.

Odrzucamy każdą politykę, która cofa nas do polityki bloków i do nowej Zimnej Wojny. Jesteśmy przeciwni ekspansji NATO na europejskiej ziemi i retoryce wojskowej sojuszu. Europa potrzebuje i chce pokojowej drogi do rozwiązywania konfliktów.

Nie dla podżegaczy wojennych, tak dla dyplomacji

Walka o pokój ma w Europie długą tradycję. Lewica socjalistyczna była pacyfistyczna, antymilitarystyczna i antyimperialistyczna od samych swoich początków. Sprzeciwia się propagandzie szowinistycznej, rasistowskiej, neokolonialnej, usprawiedliwiającej wojny – w wykonaniu rządów, kapitału i mediów. Sprzeciwianie się tworzeniu obrazów wroga nie oznacza jeszcze popierania polityki rządu. Wzywamy wszystkie siły postępowe i obywateli, by domagali się deeskalacji. Wzywamy do natychmiastowego przerwania konfrontacyjnej retoryki, działań wojennych i gróźb. Kontynuowanie takiej taktyki, wojny, konfliktu zbrojnego zagraża całemu kontynentowi i wydłuża cierpienia ludu Ukrainy! Priorytetem zawsze powinno być zakończenie wojny!

Ludy Europy wiedzą zbyt dobrze, co znaczy wojna i jej straszne konsekwencje. Unia Europejska obecnie cierpi z powodu niszczycielskiej pandemii COVID-19 i katastroficznego zarządzania nią. W ciągu ostatnich dwóch lat opłakiwaliśmy ponad dwa miliony zmarłych. Pandemia wpływa na życie milionów ludzi, przekształca nasze gospodarki.

W tej sytuacji uważamy wzrost wydatków na wojsko, napędzany i uzasadniany wzrostem napięć wojskowych i retoryką podżegania wojennego, za niedopuszczalny. To haniebne, że w czasie śmiertelnej pandemii wydatki wojskowe wzrosły z poziomu 1,63 proc. światowego PKB do 2,2 proc. A konflikt wojenny nie jest jedynym wyzwaniem dla bezpieczeństwa mieszkańców Europy. Ponure konsekwencje zmian klimatycznych są już odczuwalne na kontynencie, a obydwa te kryzysy nakręcają tylko strukturalne nierówności w UE, w Europie, na świecie. Chociaż nieuwzględniony w najważniejszych porozumieniach dotyczących środowiska, tak jak paryskie porozumienia klimatyczne, kompleks militarno-przemysłowy jest jednym z największych planetarnych trucicieli, a wojna – najbardziej niszczycielskim uderzeniem w integralność natury. Cenne zasoby, które mogłyby pomóc zredukować nierówności w dostępie do zdrowia i pomocy społecznej w państwach UE, a także zostać przeznaczone na odnowienie i trwałość infrastruktury, są wydatkowane z myślą o długotrwałej wojnie, która przyniesienie tylko szkody ludom UE i całej Europy. To musi się skończyć!

Zakończyć nową zimną wojnę – żeby zapobiec kolejnym wojnom

Okazja do stworzenia paneuropejskiego pokoju i systemu bezpieczeństwa, jaka zaistniałą po końcu zimnej wojny, nie została wykorzystana. Z jednej strony, nadal istnieje NATO, związując polityki militarne i polityki bezpieczeństwa 22 z 27 państw członkowskich UE z polityką amerykańską.  Z drugiej strony, paneuropejskie i inkluzywne struktury takie jak Rada Europy czy OBWE są marginalizowane i wypychane poza margines publicznej percepcji przez NATO, G7 i UE. Europejska polityka bezpieczeństwa jest w wielostronnym kryzysie. Ukraina jest tylko jednym z kilku „gorących punktów”, gdzie zbiera się potencjał konfliktu, a dyplomatyczne zarządzanie konkretnymi kryzysami w ostrym stadium nie wystarcza, by je rozładować. Nadchodzący jubileusz 50-lecia OBWE jest okazją do jej odnowy i szansą na przyjęcie zaktualizowanego Aktu Końcowego, wyznaczającego kamienie węgielne europejskiego bezpieczeństwa. Ruchy pokojowe, NGO-sy i społeczeństwo obywatelskie z całej Europy (nie tylko UE) powinno brać udział, w duchu otwartej dyplomacji, w przygotowywaniu i przeprowadzeniu takiej konferencji nie tylko jako wydarzenia towarzyszącego oficjalnym obchodom. Powinny być równoprawnymi partnerami.

Opanowanie zagrożeń dla pokoju w przyszłości będzie możliwe tylko wtedy, gdy Europa porzuci logikę zimnej wojny z przeszłości i kolektywnie spojrzy w przyszłość. Unia Europejska musi zacząć opracowywać nową niezależną strategię bezpieczeństwa – inkluzywną względem sąsiadów!

Koszty wojny, niezwykle ciężkie do zniesienia, zawsze są płacone przez klasę pracującą. Przemysł zbrojeniowy nie może już dłużej cieszyć się bezkarnością, zarabiając miliony, podczas gdy jego działalność niszczy planetę i pozbawia młodzież jej prawa do pokojowej przyszłości. Młodzież Ukrainy i Rosji jest teraz oderwana od swoich rodzin i wysłana na wojnę, która służy interesom oligarchów, grozi życiu i przyszłości młodych ludzi. Jesteśmy z rodzinami i bliskimi wszystkich powołanych do wojska na tę irracjonalną wojnę, jesteśmy przeciwni patriarchalnemu światopoglądowi, który wzywa do przemocy.

O niezależną unijną strategię pokoju i bezpieczeństwa

Nie da się mówić o strategicznej autonomii Unii Europejskiej, kiedy większość unijnych państw członkowskich to członkowie NATO. Rozwój unijnej polityki bezpieczeństwa musi odbywać się w warunkach rozwiązania NATO, wycofania wojsk amerykańskich, a przede wszystkim broni jądrowej.

By wdrożyć niezależną unijną strategię pokoju i bezpieczeństwa i tym samym stworzyć pokojową Europę, Unia Europejska musi wyzwolić się spod amerykańskiego paternalizmu w zakresie polityki bezpieczeństwa. Unia Europejska jest globalnym graczem. Musi skupić się na osiąganiu celów klimatycznych, prowadzeniu sprawiedliwej społecznie transformacji od paliw kopalnych do energii odnawialnej, przeorientować swoją politykę handlową wobec globalnego południa, szanować i wdrażać konwencję ONZ dot. uchodźców w swojej polityce migracyjnej. Status neutralnych i niezaangażowanych państw członkowskich UE, tak jak uznano w traktacie lizbońskim, powinien zostać potwierdzony, gdyż wzmacnia on dyplomatyczne możliwości UE, by odgrywać konstruktywną rolę podczas napięć, które teraz rosną.

Wzywamy, by wrócić do zasad prawa międzynarodowego i ONZ jako do podstawy rozwiązania konfliktu. NATO jest jedynym międzynarodowym systemem bezpieczeństwa, który działa na arenie międzynarodowej, łamiąc mandat Karty Narodów Zjednoczonych. To czyni z niego zagrożenie dla pokoju, jak pokazały jego „operacje” w Europie, Azji i Afryce, które doprowadziły do destabilizacji, zniszczenia i upadku praw człowieka i praw społecznych na obszarach, gdzie dokonywano interwencji.

Europa strefą wolną od broni jądrowej

Domagamy się, by wszystkie państwa europejskie podpisały Traktat o Zakazie Broni Nuklearnej, tak, jak domagają się tego narody Europy, bezwzględną większością, w każdym badaniu opinii publicznej. Ponadto opowiadamy się za tym, by cała Europa, od Morza Śródziemnego do Morza Bałtyckiego i Morza Północnego stała się strefą wolną od broni nuklearnej i z ograniczoną obecnością wojska, co będzie pierwszym krokiem do stworzenia Europy wolnej od broni jądrowej. Domagamy się, by USA ponownie ratyfikowały Traktat o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych pośredniego zasięgu i aby zarówno Rosja, jak i USA wycofały się z powracającego wyścigu zbrojeń, w tym dotyczących broni jądrowej. Świat bez broni jądrowej to bezpieczniejszy świat dla wszystkich!

W skrócie, wzywamy do:

• Natychmiastowego przerwania rosyjskiego ataku na Ukrainę. Szanując suwerenność narodów, odrzucamy działania wojenne i groźby przeciwko suwerennemu państwu i wszelkie zmiany granicy drogą agresji wojskowej.
• Końca retoryki i taktyki podżegania do wojny, powrotu do stołu dyplomatycznego.
  
• Mediacji OBWE i ONZ w celu zakończenia działań wojennych i użycia wszelkich narzędzi dyplomatycznych w ramach prawnych ONZ, przygotowania i wdrożenia nowego porozumienia pokojowego.
• Przejęcia inicjatywy przez Unii Europejską – zaproponowania szerokiej paneuropejskiej konferencji, z udziałem Rosji, na temat pokoju i bezpieczeństwa zbiorowego, w celu uzyskania pełnowartościowego rozwiązania kryzysu we wszystkich wymiarach. To, co było możliwe podczas zimnej wojny w Helsinkach, jest dziś jeszcze bardziej niezbędne.
  
• Powrotu przez UE do negocjacji o wielostronnym i całkowitym rozbrojeniu, uwzględniającym broń jądrową i rakietową średniego zasięgu.

Apelujemy do ludu Europy, by zjednoczył się wokół wartości takich pokój i prawa człowieka, wiedząc, że obrona pokoju jest jedyną drogą do świata dla wszystkich, a wojna nigdy nie rozwiązuje konfliktów, lecz tworzy nowe.

Oryginalny tekst apelu znajduje się tutaj.