Fidel Castro kończy 90 lat

Wieloletni lider kubańskiej rewolucji obchodzi dziś 90. urodziny. W całym kraju trwają z tej okazji uroczystości. Okrągły jubileusz Fidela zbiega się z momentem rozpoczęcia programu reform, który ma otworzyć socjalistyczną gospodarkę na świat, zachowując jednocześnie zasady gwarantujące obywatelom bezpieczeństwo socjalne.

W Teatrze Wielkim w Hawanie odbywają się dziś spektakularne pokazy operowe na cześć Comandante. W amfiteatrze słychać też pieśni partyzanckie, symfonie; odczytywane są poematy, napisane przez zwykłych ludzi, który chcieli w ten sposób wyrazić podziękowanie dla byłego prezydenta. Narodowa Orkiestra Symfoniczna Kuby przez wiele miesięcy pracowała nad utworem „Myśli i poematy dla Fidela”, którego premiera została zaplanowana na dziś. Odbywają się również przedstawienia organizowane przez Chór Pieśni Klasycznej. Rozmach, a zarazem egalitarny charakter obchodów jest dowodem na jakość kubańskiej polityki kulturalnej, co zauważają nawet komentatorzy zachodnich agencji prasowych. Fidel otrzymał również rekordowej długości, 90-metrowe cygaro, wykonane przez zespół Jose Castelara – najsłynniejszego na świecie mistrza zwijania tytoniu.

Fidel Castro był jednym z dowódców rewolucyjnych oddziałów, które w 1959 roku obaliły wasalny wobec Waszyngtonu, kapitalistyczny reżim Fulgencio Batisty. Kuba rządzona przez Partię Komunistyczną miała szansę wkroczyć na ścieżkę dynamicznego rozwoju społecznego i ekonomicznego, jednak nałożone przez administrację prezydenta Johna F. Kennedy’ego embargo i blokada morska znacznie utrudniły realizację wyznaczonych celów. Problemy ze sprzedażą wyrobów kubańskiej gospodarki, w tym jej głównego towaru eksportowego – trzciny cukrowej i brak dostępu do światowego rynku w połączeniu z licznymi akcjami dywersyjnymi organizowanymi przez CIA spowodowały długotrwały kryzys lokalnej produkcji i wepchnęły karaibską wyspę w objęcia Związku Radzieckiego, do którego kubańscy rewolucjoniści początkowo odnosili się sceptycznie. Mimo to na Kubie udało się stworzyć jeden z najlepszych systemów opieki zdrowotnej na świecie, powszechnie dostępny system świadczeń socjalnych; zlikwidowano też praktycznie bezrobocie i analfabetyzm. Na wyspie w stronę postępową ewaluowało też podejście do praw osób LGBT. Początkowo prowadzone były wobec nich działania represyjne, jednak komuniści przerobili i tę lekcję, czego zwieńczeniem było wprowadzenie do konstytucji zapisów dających gejom, lesbijkom i osobom trans pełnie praw. Fidel Castro przeprosił w 2010 roku za wcześniejsze podejście władzy do mniejszości seksualnych. Obecnie trwają pracę nad ustawą wprowadzającą równość małżeńską wszystkich par.

Fidel Castro jest również cenionym publicystą i posiada znakomite rozeznanie w problemach współczesnego świata. Poniżej prezentujemy fragment przemówienia kubańskiego przywódcy z okazji Święta Pracy w 2000 roku, zatytułowanego „Rewolucja zmienia, co powinno ulec zmianie”.

Rewolucja ma wyczucie historycznego momentu; ona zmienia wszystko, co powinno ulec zmianie; ona oznacza pełne równouprawnienie i wolność; ona ma służyć byciu traktowanym po ludzku i takiemu traktowaniu innych; ona ma moc wyzwalającą sama przez się i przez nasze własne wysiłki; to przeciwstawienie się potężnym siłom działającym w ramach środowiska narodowego i społecznego i poza nimi; ona staje w obronie wartości, w które wierzymy za cenę wszelkich poświęceń; ona oznacza skromność, bezinteresowność, altruizm, solidarność i bohaterstwo; ona ma za cel prowadzenie walki ze śmiałością, inteligencją i realizmem; ona oznacza nigdy nie kłamać ani nie łamać zasad etycznych; to głębokie przekonanie, że nie istnieje na świecie siła zdolna zgnieść siły prawdy i idei.. Rewolucja jest jednością, niezależnością; ona ma walczyć o realizację naszych marzeń o sprawiedliwości dla Kuby i dla świata, będąc podstawą naszego patriotyzmu, naszego socjalizmu i naszego internacjonalizmu. (tłum. Dawid Jakubowski, socjalizmteraz.pl)

Fidel zrzekł się urzędu prezydenta z powodu złego stanu zdrowia w 2008 roku. Trzy lata później ustąpił ze stanowiska Pierwszego Sekretarza Komunistycznej Partii Kuby. Faktyczną władzę na wyspie od 2006 roku sprawuje jego brat – Raul.

Kubańskie władze obecnie negocjują z USA zniesienie embarga. Pierwsze symptomy ocieplenie stosunków nastąpiły w 2015 roku, dzięki staraniom dyplomacji watykańskiej i otwartej postawie administracji prezydenta Obamy. W sierpniu ub. roku sankcje zostały złagodzone. W marcu br. wyspę odwiedził prezydent USA. Raul Castro nie pozwolił jednak rezydentowi Białego Domu na protekcjonalne gesty, oświadczył też, że najważniejsze zdobycze kubańskiego socjalizmu zostaną zachowane, mimo częściowej liberalizacji gospodarki.