Z małym opóźnieniem przyjeżdża cotygodniowy Filmowy PKS – na co dzień przegląd premier kinowych, a w czasie lockdownu platforma do wyszukiwania ukrytych perełek dostępnych w internecie. W tym tygodniu wzrok kierujemy na kino naszych południowych sąsiadów. Platforma VOD.pl posiada w swojej ofercie kilka produkcji z czasów świetności czechosłowackiego kina – nowej fali.
Československá nová vlna jest zbiorczym określeniem na szereg produkcji powstałych na terenie Czechosłowacji w latach 60. Pełne czarnego, absurdalnego często humoru, improwizowanych dialogów i eksperymentalnej formy produkcje przyjęły się nie tylko w państwach bloku wschodniego, ale także na zachodzie. Najbardziej znany reżyser nowej fali – Miloš Forman – po wyprowadzce ze swojego kraju zrobił karierę w Hollywood kręcąc m.in. Lot nad kukułczym gniazdem (1975) i Amadeusza (1984).
Właśnie Forman, na samym początku istnienia nowej fali, stworzył film Czarny Piotruś (1963) – jedyny płatny w tym zestawieniu tytuł dostępny na VOD.pl. Czeski reżyser opowiada w nim historię chłopca, który znalazł swoje pierwsze zatrudnienie. Zadanie dane mu przez właściciela sklepu, u którego tytułowy Piotruś dorabia, jest jednak cokolwiek wątpliwe moralnie. Ma on bowiem śledzić klientów podejrzanych o kradzież. Nieco satyryczny debiut reżyserki Formana został nagrodzony na festiwalu filmowym w Locarno, gdzie zdobył Złotego Leoparda.
Pali się moja panno (1967) jest kolejnym, jeszcze bardziej zaangażowanym politycznie filmem Formana. Bal strażaka, do którego przygotowuje się małe czeskie miasteczko jest w tym przypadku artystyczną parabolą nastrojów panujących w Komunistycznej Partii Czechosłowacji. Różnice w poglądach, wątpliwe moralnie wybory, ciągła rywalizacja – Miloš Forman świadomy konsekwencji stworzył ten film dosłownie na rok przed praską wiosną. I choć film ten jest komedią, to w wielu miejscach przypomina prawdziwy dramat.
Dziś westerny kojarzymy głównie z produkcjami amerykańskimi, ale w praktycznie każdym kraju istnieli twórcy chcący przenieść gatunek ten na swoje podwórko. Poza całym nurtem tzw. spaghetti westernów powstających we Włoszech, w naszym kraju powstał film Prawo i pięść (1964), a w Czechosłowacji – Lemoniadowy Joe (1964). Komediowy, campowy wręcz klimat tej produkcji przysporzył jej wielu wielbicieli oraz wrogów. Oldrich Lipsky zafundował widzom istny koktajl gatunkowy – w zależności od sceny, Lemoniadowy Joe jest romansem, musicalem, filmem przygodowym lub komedią. Produkcja Lipsky’ego pokazywana była nie tylko w krajach bloku wschodniego, ale także na Kubie i w Stanach Zjednoczonych – jednym z fanów Joe był Henry Fonda.
Platforma VOD.pl oferuje także przegląd czechosłowackich produkcji powstałych w latach 70. i 80. XX wieku. Wśród nich znaleźć można historyczny komediodramat w reżyserii Michaela Carnesa – Jest pan wdowa, proszę pana! (1971) czy opowieść o trójce mężczyzn wracających z zakończonej służby wojskowej Trzech weteranów (1983) – operujący wysoką dawką absurdu i baśniowości film o połączeniu wszystkich możliwych konwencji gatunkowych w jedno.
Większość wspomnianych filmów będzie znajdować się na VOD.pl do 30 kwietnia. Ofertę czechosłowackiego kina oferuje także Netflix. Stamtąd na szczególną uwagę zasługują przede wszystkim Miłość blondynki (1965) oraz nagrodzony Oscarem w kategorii „Najlepszy film nieanglojęzyczny” Sklep przy głównej ulicy (1965).