Instytut badania rynku i opinii TNS Polska zaprezentował wyniki ostatniego badania dotyczącego oceny Polski po 1989 roku. Wyniki nie są tak pozytywne, jakby chciało się chwalcom III RP – ale i nie tak negatywne, jakby oczekiwali jej nieprzejednani krytycy.
Pozytywnie ostatnie 27 lat ocenia 54 proc. Polaków. Odmiennego zdania jest co trzeci (32 proc.), przy czym „zdecydowanie dodatnio” ocenia ten czas jedynie 6 proc. pytanych, a „raczej dodatnio” – 48 proc. Nie miało zdania w tej kluczowej jednak kwestii 14 proc. odpowiadających.
Interesujące, że wśród zachwyconych III RP dominują ludzie z wykształceniem wyższym (63 proc.) czyli raczej beneficjenci nowego ustroju oraz ludzie stosunkowo młodzi w wieku 20-29 lat (59 proc.).
Jednocześnie ankieterzy pytali o ocenę PRL.
43 proc. ocenia ten okres historii Polski negatywnie, zaś 35 proc. oceniło go pozytywnie. Prawie co piąty (22 proc.) nie miał zdania na ten temat. Nie dziwi, że wśród pozytywnie oceniających Polskę Ludową dominują ludzie powyżej 50. roku życia, co TNS tłumaczy skojarzeniami ze wspomnieniami młodości, okresem zawsze dobrze się kojarzącym. Młodzi ludzie z kolei dominują w grupie, która nie potrafi wypowiedzieć się jednoznacznie w ocenach PRL (88 proc. w wieku 15-29).
Trzeba powiedzieć, że jak na 27 lat nieustającej, brutalnej i często posługującej się kłamstwem propagandy zohydzającej na wszelkie sposoby czas PRL, wyniki sondażu pokazują, że trudno jest wyczyścić i zaprogramować ludzką pamięć. Podobnie z przewagą ludzi po 50. roku życia w grupie pozytywnie oceniających okres Polski Ludowej. Być może to wspomnienia młodości, a być może po prostu umiejętność świadomego czynienia porównań pełnego niedoskonałości PRL i neoliberalnej III RP. Ocena PRL wciąż pozostaje niejednoznaczna w polskim społeczeństwie.