Już od 20 marca uchodźcy, którzy nielegalnie dotarli do Grecji mogą spodziewać się odesłania do Turcji. – To czarny dzień dla konwencji genewskiej dotyczącej uchodźców, czarny dzień dla Europy i czarny dzień dla ludzkości – powiedziała Kate Allen, dyrektor Amnesty International w Wielkiej Brytanii.
Wczorajsze porozumienie w Brukseli 28 krajów UE z Turcją, osiągnięte po trzech rundach rozmów, przewiduje między innymi odsyłanie do Turcji uchodźców, którzy nielegalnie dotarli do Grecji. Zgodnie z postanowieniami, już od jutra Turcja będzie przyjmować wszystkich imigrantów z Grecji. Za każdego odesłanego imigranta kraje UE zobowiązały się przyjąć jednego syryjskiego uchodźcę z Turcji.
Handlowa formuła „jeden za jednego” wywołała protesty organizacji praw człowieka w tym Amnesty International, która oskarżyła Unię o brak poszanowania ducha UE i prawa międzynarodowego. Zasada ta de facto oznacza, że aby jeden Syryjczyk został przesiedlony do kraju Unii, ktoś inny musi zaryzykować swoje życie, aby niebezpieczną drogą morską dostać się do Grecji. Zdaniem Amnesty International Turcja nie może być uważana za „bezpieczny kraj trzeci” ponieważ nie posiada w pełni funkcjonującego systemu azylowego, nie jest w stanie zapewnić ochrony uchodźcom, a wielu z nich przebywa obecnie w tym kraju w dramatycznych warunkach.
– To czarny dzień dla konwencji genewskiej dotyczącej uchodźców, czarny dzień dla Europy i czarny dzień dla ludzkości – powiedziała Kate Allen dyrektor Amnesty International w Wielkiej Brytanii. – Wyspy greckie zostaną przekształcone w więzienia, gdzie przerażeni ludzie będą przetrzymywani wbrew ich woli do czasu, aż zostaną deportowani do Turcji – dodaje Mike Noyes z brytyjskiej organizacji pomocowej ActionAid.
Obawy o bezpieczeństwo i zabezpieczenie praw uchodźców wyraził też Vincent Cochetel, dyrektor UNHCR na Europę, twierdząc, że uchodźcy potrzebują tłumaczy, pomocy prawnej, a przede wszystkim prawa do odwołania od decyzji deportacyjnej.
Porozumienie UE-Turcja przewiduje także przyspieszenie prac nad liberalizacją wizową, tak aby najpóźniej z końcem czerwca UE zniosła wizy dla Turków, podjęcie kolejnych negocjacji akcesyjnych Turcji do UE oraz przekazanie do 2018 r. łącznie 6 mld euro na pomoc dla przebywających w Turcji syryjskich uchodźców.
Uczestnicząca w negocjacjach premier Beata Szydło posumowała wynik porozumienia jako „dobry dla wszystkich stron”. I nie miała tu na myśli uchodźców…