Rządy Polski, Belgii, Hiszpanii, Litwy i Danii zażądały od przewodniczącego Rady Europejskiej Charlesa Michela podjęcia działań na rzecz zwiększenia możliwości produkcyjnych szczepionek na COVID-19. To odpowiedź na działania koncernów, które nie wywiązują się z zadeklarowanych dostaw. Odpowiedzią miałoby być rozpoczęcie wytwarzania szczepionek w państwach członkowskich.
Praktycznie wszystkie państwa Unii Europejskiej odczuwają zmniejszenie dostaw szczepionek. W związku z tym nie są w stanie zrealizować planu szczepień w założonym tempie, co opóźnia moment pokonania epidemii. Jednym z powodów jest przekierowanie sprzedaży do państw pozaeuropejskich. Producenci tacy jak Pfizer czy Moderna maksymalizują swoje zyski, sprzedając szczepionki za wyższe ceny, lekceważąc zarazem zobowiązania wobec Unii Europejskiej. Przykładem tej praktyki jest Izrael, który zapłacił szczepionki na COVID-19 cenę o ponad jedną trzecią większą niż UE.
„Terminowy dostęp Europy do wystarczającej liczby szczepionek pozostaje nierozwiązanym wyzwaniem. (…) Nasze dzisiejsze kluczowe przesłanie jest takie, że musimy pilnie zintegrować nasz łańcuch wartości i pokierować nim strategicznie, aby zwiększyć zdolności produkcyjne szczepionek w Europie. Musimy zapewnić odpowiednie wsparcie producentom z Europy na wypadek nieoczekiwanych problemów podczas procesu produkcji. Istniejące zakłady produkcyjne będą wymagały dostosowania. Trzeba będzie zbudować nowe. Powinno to zapewnić – również w przyszłości – wszystkim naszym obywatelom w Europie dostęp do nowych szczepionek, w tym szczepionek mRNA, kiedy będziemy musieli ponownie się zaszczepić i dostosować nasze programy szczepień do mutacji, a nawet do nowych pandemii” – apeluje pięć państw członkowskich.
Sygnatariusze listu oczekują zawiązania współpracy z krajowymi producentami szczepionek w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, uruchomienie zaplecza badawczo-rozwojowego. Celem byłoby uniezależnienie się od dostaw od korporacji, takich jak Pfizer, Johnson & Johnson czy Moderna.
„Nie możemy sobie pozwolić na przegranie tej bitwy” – przypominają przedstawiciele Belgii, Danii, Hiszpanii, Litwy i Polski.