Projekt wprowadzający od kwietnia 2020 trzynastą emeryturę został, głosami PiS i części opozycji, w tym Lewicy, skierowany do dalszych prac w komisji sejmowej. Oznacza to, że rząd wprowadził kolejne świadczenie, nie siląc się jednak na stworzenie kompleksowego projektu państwa socjalnego, na co zwracali uwagę polityki Lewicy.
Programy socjalne czy jednorazowe świadczenia społeczeństwo dostaje od PiS zwykle tuż przed wyborami. Tak będzie i tym razem. Seniorzy mogą liczyć na wsparcie w postaci trzynastej emerytury. – Projekt w sprawie wypłaty tzw. trzynastej emerytury jest wyrazem solidarności międzypokoleniowej; przywracamy właściwy porządek rzeczy, elementarną sprawiedliwość – mówił premier w Sejmie.
Morawiecki zapomniał jednak powiedzieć, że rząd nie przyznał takiego świadczenia na stałe. Najwyraźniej gabinet Morawieckiego myśli głównie o wyniku wiosennych wyborów prezydenckich, a nie o tworzeniu realnych podstaw państwa dobrobytu. Czy emeryci dostaną trzynastkę również w roku 2021 i kolejnych? Tego szef rządu nie zdradził.
Na makiawelistyczne motywacje pisowskiej władzy wskazywał poseł Lewicy Maciej Kopiec.
– Redystrybucja to termin ekonomiczny, a nie przedmiot marketingu politycznego. Sprawnie działające państwo potrafi ciężko zarobione przez obywatelki i obywateli pieniądze redystrybuować zapewniając godne życie emerytkom i emerytom. Każde rozwiązanie musi być analizowane z punktu widzenia skuteczności realnej poprawy jakości życia, a nie tylko waszego wyniku wyborczego droga Prawo i Sprawiedliwość. Tworzycie iluzję państwa opiekuńczego, którego horyzontem jest okres od wyborów do wyborów, a realna sytuacja polskich emerytur to według Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, równia pochyła – mówił w środę w Sejmie podczas pierwszego czytania projektu.
Kopiec zauważył też, że wysokość świadczeń dla seniorów wciąż skazuje niektórych z nich na życie w nędzy. – Emerytura minimalna wyniesie w tym roku w Polsce 1200 zł brutto, podwyżka o bagatela 70 zł w stosunku do roku ubiegłego, czyli 1026 zł na rękę. Tymczasem minimum socjalne dla jednoosobowego gospodarstwa emeryckiego wynosiło w 2019 r. 1197 zł, czyli ponad 150 zł więcej. Emeryci ze świadczeniem minimalnym żyją więc poniżej minimum socjalnego – wskazał poseł Lewicy.
Zdaniem Macieja Kopca rządowi nie zależy na trwałej poprawie losu emerytów, o czym świadczy schowanie do sejmowej szuflady projektu Lewicy, zakładającego podwyżkę emerytury minimalnej. Emeryci nadal będą zmuszeni wybierać, jak to określił poseł „między lekami a jedzeniem”.
– Trzynasta emerytura to 2,8 zł dziennie, czyli pół kostki masła – mówi poseł Lewicy. – Pozwala im nie umrzeć w kolejce do lekarza, pozwala znaleźć opiekę w domu opieki społecznej, pomaga wykupić wszystkie recepty? Nie, nie pomaga – zauważył Kopiec.
Lewica mimo to zagłosowała za przyjęciem tej ustawy. Dlaczego? – Nie dlatego, że zgadza się z polityką Prawa i Sprawiedliwości. Zagłosujemy „za” ponieważ wiemy, ile kosztują leki, ile kosztuje opał, ile kosztuje życie seniorów i seniorek przy galopującej inflacji i przy tym jak rosną ceny podczas waszych rządów. Każda złotówka może ratować w obecnej sytuacji życie seniorów i seniorek – tłumaczył Kopiec przed głosowaniem.
Co proponuje Lewica w tej sprawie? Reformę całego systemu emerytalnego, wprowadzenie m.in. gwarantowanej emerytury minimalnej, sprawiedliwych emerytur dla kobiet i mężczyzn w połączeniu z realnym dostępem do opieki medycznej, asystentów codziennych czynności oraz tanich leków, które każdy potrzebujący mógłby bez problemu kupić.
– Lewica zagwarantuje w końcu państwo realnie służące obywatelom i obywatelkom, a nie wynikom wyborczym – skwitował Maciej Kopiec.
Cieniem na ustawie o 13 emeryturze kładzie się również jedno ze źródeł finansowania projektu. Chodzi o nowelizację Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (SFWON), przegłosowaną w grudniu 2019. Jest to niezwykle ważny zasób środków, bo jego beneficjentami są osoby z niepełnosprawnością, które otrzymują w ramach funduszu wsparcie społeczne, zawodowe lub zdrowotne. Pomysł PiS zakłada, że z funduszu będą finansowane również: tzw. 13 emerytura, renty socjalne, a także zasiłek pogrzebowy.
