Związek Zawodowy Związkowa Alternatywa przedstawia propozycje rozwiązań prawnych, które chroniłyby związkowców przed brutalnością pracodawców.
Stanowisko Związkowej Alternatywy przedstawił jej przewodniczący Piotr Szumlewicz:
„Domagamy się zmiany legislacyjnej, która zapewniłaby realną ochronę liderom związkowym i uspójniłaby przepisy dotyczące ochrony związkowej. Dzisiaj zgodnie z art. 32 ustawy o związkach zawodowych pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może zwolnić z pracy chronionego działacza związkowego. W praktyce ten przepis jest fikcją, ponieważ gdy pracodawca zwalnia dyscyplinarnie chronionego związkowca, to zwolnienie jest ważne również wtedy, gdy organizacja związkowa nie wyraża zgody na wyrzucenie go z pracy. Szczególnie często ten proceder ma miejsce w spółkach skarbu państwa i instytucjach państwowych, gdzie polityczni nominaci wyrzucają niezależnych związkowców pod dowolnym pretekstem. Potem zazwyczaj przegrywają sprawy w sądzie, ale sprawy trwają latami, a wysokie odszkodowania płacą firmy, a nie prezesi.
Proponujemy wprowadzenie do Kodeksu pracy zmiany, która pozwoliłaby zapewnić związkowcom realną ochronę przed zwolnieniem. Wnosimy o dodanie § 4 i 5 w art. 52 Kodeksu Pracy w brzmieniu:
§ 4 „W przypadku posiadania przez pracownika ustawowej ochrony przed zwolnieniem pracodawca po otrzymaniu negatywnej opinii od reprezentującej pracownika organizacji lub innego organu mającego przekazać stanowisko w sprawie zwolnienia może rozwiązać z nim umowę o pracę tylko poprzez uzyskanie od właściwego sądu pracy wyroku wyrażającego zgodę na rozwiązanie umowy o pracę z chronionym pracownikiem”.
§ 5 „Pracodawca zwolniony jest z obowiązku wynikającego z zapisu § 4 tylko w przypadku wymienionym w § 1 pkt 2” (mowa w nim o popełnieniu przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem).
Powyższy zapis chroniłby ustawowo chronionych związkowców przed bezprawnym działaniem pracodawcy. Dotkliwość bezprawnego zwolnienia w tym zakresie jest tym większa, że zwolnienie dyscyplinarne pracownika podlegającego ochronie stygmatyzuje go na rynku pracy i utrudnia zdobycie nowego zatrudnienia. Wprowadzenie powyższego zapisu odciążyłoby również sądy pracy od przewlekłych postępowań sądowych, których jedynym celem jest opóźnienie wydania wyroku przez pozwanego pracodawcę. Zapobiegłoby bezprawnym i arbitralnym zwolnieniom, a w konsekwencji pozostawaniem działaczy związkowych bez środków do życia przez okres rozpatrywania sprawy.
Proponowana związkowa regulacja prawna nie ogranicza prawa pracodawcy do możliwości zwolnienia chronionych związkowców w przypadkach ciężkiego naruszenia przez nich podstawowych obowiązków pracowniczych, ale pozostawia decyzję uprzedniej ocenie sądu pracy. Dzięki tej zmianie to pracodawca musiałby kierować sprawę do sądu, a nie chroniony ustawowo związkowiec. Wdrożenie tego rozwiązania ułatwiłoby też tworzenie nowych związków zawodowych, dając ich założycielom realną ochronę”.