Nowe badania KE pokazały wyraźny spadek zaufania do szczepień od 2015 roku. Polska została negatywnie wyróżniona. Jest w czołówce państw europejskich, najgłośniej podważających zasadność szczepień ochronnych.
Z raportu można wyczytać, że w Europie zaufanie do szczepionek jest niższe niż w innych regionach świata. Siedem z dziesięciu krajów o najniższym poziomie zaufania do szczepionek na świecie znajduje się w Europie, a cztery z nich (Francja, Grecja, Włochy i Słowenia) należą do UE. Od 2015 roku zaufanie do szczepień zwiększyło się w Słowenii, Francji, we Włoszech oraz w Grecji. Zmniejszyło się – w Polsce, Szwecji, Finlandii oraz Czechach.
– Jednym z powodów, dla których prowadzimy badania na temat zaufania do szczepień jest fakt, że zmniejszenie tego zaufania może być wstępem do sytuacji, w której ludzie zaczną odmawiać poddawania się szczepieniom – powiedziała na konferencji prasowej dr Heidi Larson z London School of Hygiene and Tropical Medicines, główna autorka raportu. – Działać trzeba teraz, kiedy ludzie się wahają. Kiedy podejmą już decyzję o rezygnacji ze szczepienia, zmiana ich nastawienia będzie znacznie trudniejsza.
Niektóre z kluczowych problemów, które musimy rozwiązać, to zwalczanie dezinformacji i brak świadomości w populacji ogólnej w zakresie zagrożeń stwarzanych przez choroby, którym można zapobiegać poprzez szczepienia…Aby wzmocnić działania na szczeblu krajowym, zamierzamy zwołać Koalicję na rzecz Szczepień, aby zjednoczyć europejskie stowarzyszenia pracowników służby zdrowia i stowarzyszenia studentów, zobowiązać się do dostarczania społeczeństwu dokładnych informacji, zwalczania mitów i wymiany najlepszych praktyk – dodał Vytenis Andriukaitis, unijny komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności.
Autorzy raportu utrzymują, że dezinformacja w internecie i media społecznościowe to najważniejsze czynniki wpływające na zmniejszenie zaufania do szczepień, ale czynnikiem mogącym zaszkodzić w skutecznej promocji zdrowia są również często przekonania religijne. I tutaj odnotowano „polski paradoks”: mimo jednoznacznego wsparcia polskiego Kościoła katolickiego dla szczepień, tylko 59,3 procent naszych rodaków twierdzi, że szczepienia są zgodne z ich przekonaniami religijnymi. Jest to najniższy wynik w całej Unii Europejskiej.
Według KE nie tylko Polacy mieszkający nad Wisłą nie chcą się szczepić. Również polskie społeczności w innych krajach, na przykład w Wielkiej Brytanii, wykazują mniejsze zaufanie do szczepień niż według globalnego raportu na ten temat z 2016 roku. Autorzy dokumentu ostrzegli, że „zmniejszenie liczby osób zaszczepionych przeciwko odrze – zwłaszcza w sytuacji coraz większej liczby przypadków odry na Ukrainie – może doprowadzić w Polsce do poważnej epidemii”. Tymczasem, jak wiadomo, w naszym parlamencie pierwsze czytanie przeszedł niedawno obywatelski projekt ustawy znoszący obowiązek szczepień.
– Jako lekarz mogę uczciwie powiedzieć, że szczepienie jest naprawdę jednym z największych sukcesów zdrowia publicznego naszych czasów i najbardziej opłacalnym narzędziem w naszych rękach. Szczepienia są także formą solidarności, a wielu chroni nielicznych. Szczepienia przyczyniły się do zaniku lub znacznego spadku liczby chorób zakaźnych w UE – oświadczył Vytenis Andriukaitis, dodając, że nowe badanie na ten temat pojawi się prawdopodobnie na wiosnę 2019.