Związkowa Alternatywa: każdy stażysta powinien dostawać co najmniej najniższą krajową

– Byłam na bezpłatnym stażu w ubiegłym roku i więcej się na to nie piszę -przyznała w rozmowie z „Wyborczą” 21-letnia Zuzanna. – Zajęć miałam sporo i nie było to parzenie kawy. W zasadzie wzięłam na siebie część obowiązków pracowników, którzy w tym czasie byli na urlopie. Spędzałam w firmie nawet po 10 godzin dziennie. Spokojnie można to było nazwać pracą. Tylko że za pracę się płaci, a ja na koniec dostałam dyplom wzorowej stażystki i kubek z logo firmy na pamiątkę. Wiem, że jestem młoda, nie mam doświadczenia, ale poczułam się wykorzystana – dodała pracownica.

Takich przypadków w Polsce są setki tysięcy. Zjawisko nieopłaconej płacy najemnej, ukryte pod sztandarem „zdobywania doświadczenia” wciąż przyczynia się do degradacji warunków życiowych młodych pracowników w naszym kraju.

O ukrócenie zjawiska apelowała w 2018 roku Partia Razem. „Zakażemy darmowych staży. Wprowadzimy minimalne wynagrodzenie godzinowe dla stażystów. Zmienimy art. 4 ustawy o praktykach absolwenckich, zapewniając pełne stosowanie przepisów Kodeksu Pracy do osób odbywających staż”.

Teraz za walkę z procederem wzięli się również działacze Związkowej Alternatywy, postępowego związku zawodowego, założonego w 2019 roku.

Organizacja opowiada się za całkowitą likwidacją niskopłatnych praktyk i staży oraz objęcia ich przepisami o minimalnym wynagrodzeniu, wskazując, że w ciągu ostatnich kilku lat istotnie wzrosła minimalna płaca miesięczna, została wprowadzona minimalna płaca godzinowa. Zniesiono też obowiązującą przez wiele lat obniżoną stawkę płacy minimalnej dla osób wchodzących na rynek pracy. „Mimo to sytuacja młodych ludzi na rynku pracy wciąż jest bardzo trudna. Większość dwudziestolatków pracuje w ramach umów cywilno-prawnych – części z nich nie dotyczą przepisy o minimalnej stawce” – akcentuje związek.

ZA zauważa, że wśród młodych ludzi, w tym studentów, bardzo rozpowszechniona jest praca za darmo. Nie otrzymują oni żadnego wynagrodzenia, wykonując pracę w ramach praktyk lub nieodpłatnych staży. Wciąż są oni traktowani jako pracownicy gorszego sortu. Trudno w tym kontekście się dziwić, że w Polsce dzieci wyprowadzają się od rodziców średnio dopiero w wieku 28 lat i bardzo wolno zyskują samodzielność.

Związkowcy mówią wprost: to wyzysk.

„Nie ma żadnego uzasadnienia dla darmowej lub półdarmowej pracy młodych ludzi. W Polsce obowiązuje minimalna płaca miesięczna wysokości 2,6 tys. zł brutto, a od niedawna też minimalna płaca godzinowa – obecnie 17 zł. Są to dolne granice płac i nikt nie powinien płacić poniżej nich. W ramach praktyk i staży młodzi ludzie wykonują te same czynności, co inni pracownicy i nie ma żadnych powodów, aby byli niżej wynagradzani. W XXI wieku ludzie często zmieniają pracę i za każdym razem dostosowują się do nowych zawodów, miejsc, współpracowników. Okres próbny w ramach umowy o pracę stanowi ten czas, podczas którego pracownicy dostosowują się do nowego miejsca pracy, a potem pracodawca podejmuje decyzję, czy im przedłuży umowę. Niezależnie jednak od tej decyzji, w ramach okresu próbnego firma jest zobowiązana wypłacać pracownikowi co najmniej minimalne wynagrodzenie. Dokładnie te same przepisy powinno dotyczyć wszystkich staży i praktyk, niezależnie czy są one zlecane przez szkoły zawodowe, czy są prowadzone na studiach, zlecane przez urzędy pracy czy też rekrutują na nie firmy prywatne. Każdy pracownik, niezależnie od wieku i formy zatrudnienia powinien otrzymywać co najmniej minimalne wynagrodzenie. Aby poprawić sytuację młodych ludzi i dać im możliwość na szybkie osiągnięcie samodzielności względem rodziców i wejście w dorosłość, powinni oni otrzymywać godne wynagrodzenia za swoją pracę. Czas zatem na całkowitą likwidację darmowych staży i praktyk” – czytamy w oświadczeniu Związkowej Alternatywy.