Deklaracja na temat antysemityzmu i kwestii palestyńskiej

flickr

Ponad 120 intelektualistów i intelektualistek palestyńskich i arabskich odpowiedziało na definicję antysemityzmu promowaną przez Międzynarodowy Sojusz na rzecz Pamięci o Holokauście (IHRA) od 2016 r., której używa się, by tłumić poparcie dla praw palestyńskich. Poniższa Deklaracja została opublikowana jednocześnie, 30 listopada 2020 r., po arabsku w Al-Quds (Londyn) i Al-Ayyam (Ramallah, Palestyna), po hebrajsku w Ha’aretz (Tel-Awiw), po angielsku w The Guardian (Londyn), po niemiecku w Die Tageszeitung (Berlin), po francusku w Mediapart (Paryż) i później w innych mediach na świecie. Portal Strajk dołącza do tej inicjatywy, oferując tłumaczenie polskie.

Deklaracja na temat antysemityzmu i kwestii palestyńskiej

 My niżej podpisani – naukowcy, artyści, dziennikarze i i intelektualiści, Palestyńczycy i Arabowie – prezentujemy poprzez tę deklarację nasze stanowisko na temat definicji antysemityzmu sformułowanej przez Międzynarodowy Sojusz na rzecz Pamięci o Holokauście (IHRA), jak też na temat jej przyjęcia, interpretacji i rozpowszechniania w wielu krajach Europy i Ameryki Północnej.

W ostatnich latach walka z antysemityzmem jest coraz bardziej instrumentalizowana przez rząd izraelski i tych, którzy go popierają. Celem tych systematycznych wysiłków jest odebranie prawomocności sprawie palestyńskiej i zmuszenie do milczenia obrońców praw Palestyńczyków. Sprzeniewierzenie koniecznej walki z antysemityzmem, by służyła takim celom, grozi jej degradacją, dyskredytacją i znacznym osłabieniem.

Antysemityzm powinien być piętnowany i zwalczany. Nienawiść do Żydów jako Żydów nie może być nigdzie tolerowana, pod żadnym pretekstem. Antysemityzm manifestuje się poprzez stereotypy i generalizacje odnoszące się do Żydów, szczególnie na temat władzy i pieniędzy, jak też w formie teorii spiskowych, czy negowania Holokaustu. Uznajemy walkę z tymi tendencjami za uprawnioną i niezbędną. Wierzymy też, że nauki wyciągnięte z Holokaustu, jak i innych ludobójstw czasów nowożytnych, powinny stanowić integralną część edukacji nowych pokoleń, w sprzeciwie wobec każdej formy wrogości i nienawiści rasowej.

Jednak walka z antysemityzmem powinna opierać się na jakichś zasadach, gdyż bez nich przeczy swym celom. Definicja IHRA poprzez „przejawy”, o których mówi, zakłada, że każdy Żyd jest syjonistą, a Państwo Izrael w swej obecnej postaci jest realizacją samostanowienia wszystkich Żydów. Głęboko nie zgadzamy się z tym postulatem. Walka z antysemityzmem nie może zmieniać się w fortel służący odebraniu legitymacji walce przeciw uciskowi Palestyńczyków, przeciw negacji ich praw i nieustającej okupacji ich ziemi.

Uważamy, że następujące zasady są z tego względu podstawowe.

1. Walka z antysemityzmem powinna odbywać się w ramach prawa międzynarodowego i praw człowieka. Powinna być nieodłączna z walką przeciw wszelkim formom rasizmu i ksenofobii, w tym islamofobii oraz antyarabskiego i antypalestyńskiego rasizmu. Celem tej walki powinno być zapewnienie wolności i emancypacji każdej uciskanej grupie ludzkiej. Jest więc pozbawiona sensu, kiedy służy obronie opresyjnego i drapieżnego państwa.

2. Jest duża różnica między sytuacją dyskryminowanych, uciskanych i prześladowanych Żydów jako mniejszości, przez rządy lub grupy antysemickie, a samostanowieniem ludności żydowskiej w formie państwa opartego na segregacji – w dziedzinie etycznej – i ekspansjonistycznego – w dziedzinie terytorialnej. Państwo Izrael, takie jak jest dzisiaj, stoi na fundamencie wykorzenienia wielkiej części autochtonów – tego, co Arabowie i Palestyńczycy nazywają Nakbą, podporządkowania tych, którzy mieszkają jeszcze na terytorium historycznej Palestyny, zamkniętych w statusie obywateli drugiej kategorii lub ludzi pod okupacją, i pozbawienia ich prawa do samostanowienia.

3. Definicja antysemityzmu IHRA, jak też dyspozycje prawne, które z niej wynikają w wielu krajach, są głównie stosowane raczej przeciw ugrupowaniom lewicowym oraz organizacjom obrony praw człowieka solidarnym z prawami Palestyńczyków, jak też przeciw kampanii BDS (Bojkot, Wycofanie inwestycji, Sankcje), niż przeciw realnemu zagrożeniu dla Żydów, które stanowią grupy skrajnej prawicy w Europie i Stanach Zjednoczonych. Nazywanie kampanii BDS antysemicką jest grubiańską deformacją tego, co jest pokojową i uprawnioną formą domagania się praw dla Palestyńczyków.

4. Definicja IHRA nazywa przejawem antysemityzmu „odbieranie Żydom prawa do samostanowienia, np. przez wyrażanie poglądu, że istnienie państwa Izrael jest przedsięwzięciem rasistowskim”. To bardzo dziwny „przejaw”, który nie kłopocze się faktem, że według prawa międzynarodowego, Państwo Izrael okupantem od ponad półwiecza, jak uznały państwa, gdzie przyjęto definicję IHRA. Tak samo nie przejmuje się rozsądzeniem, czy to prawo do samostanowienia daje prawo do stworzenia żydowskiej większości poprzez czystkę etniczną lub do odebrania praw narodowi palestyńskiemu. Poza tym, definicja IHRA dyskwalifikuje jako antysemicką każdą niesyjonistyczną wizję przyszłości państwa izraelskiego, jak państwa dwunarodowego, czy państwa laickiego i demokratycznego ufundowanego na zasadzie równości wszystkich obywateli i obywatelek. Szczere uznanie prawa do samostanowienia narodów nie może wykluczać narodu palestyńskiego, czy jakiegokolwiek innego.

5. Wierzymy, że prawo do samostanowienia nie może oznaczać prawa do wykorzenienia innego narodu i zakazu jego powrotu na własne terytorium, czy innego sposobu zapewnienia sobie większości demograficznej w jakimś państwie. Palestyńska rewindykacja prawa powrotu do kraju, z którego Palestyńczycy, ich rodzice i dziadkowie, zostali wyrzuceni, nie może być kwalifikowana jako antysemicka. Fakt, że taki postulat wywołuje obawy Izraelczyków wcale nie dowodzi, że jest niesprawiedliwy, czy antysemicki. Chodzi o prawo uznane przez prawo międzynarodowe, jak rezolucja 194 Zgromadzenia Ogólnego ONZ z 1948 r.

6. Oskarżanie o antysemityzm każdego, kto uważa, że obecne Państwo Izrael jest rasistowskie, i to pomimo instytucjonalnej i konstytucyjnej dyskryminacji, na której opiera się to państwo, oznacza przyznanie temu państwu absolutnej bezkarności. Izrael może więc wygnać swoich palestyńskich obywateli, pozbawić ich obywatelstwa lub prawa do głosowania, pozostając całkowicie uwolnionym od oskarżeń o rasizm. Definicja IHRA i sposoby w jakie jest stosowana zakazuje wszelkiej krytyki Państwa Izrael, jako opartego na dyskryminacji etniczno-religijnej. To sprzeczne z podstawowymi pryncypiami sprawiedliwości, praw człowieka i prawa międzynarodowego.

7. Jesteśmy przekonani, że sprawiedliwość wymaga planu poparcia dla prawa samostanowienia Palestyńczyków, w tym dla postulatu zakończenia okupacji ich terytoriów, uznanych międzynarodowo jaki takich, jak też naprawienia grabieży dokonanej na uchodźcach palestyńskich. Zatarcie praw Palestyńczyków w definicji antysemityzmu IHRA ujawnia raczej postawę obrony nadrzędności Żydów w Palestynie, niż praw palestyńskich, raczej supremację nad Palestyńczykami, niż ich bezpieczeństwo. Wierzymy, że wartości i prawa ludzkie są niepodzielne, i że walka z antysemityzmem powinna towarzyszyć poparciu walki narodów lub grup uciskanych o godność, równość i emancypację.

tłum. Jerzy Szygiel

Sygnatariusze (alfabetycznie):

Samir Abdallah

Reżyser, Paris, France

Nadia Abu El-Haj

Ann Olin Whitney Professor of Anthropology, Columbia University, USA

Lila Abu-Lughod

Joseph L. Buttenwieser Professor of Social Science, Columbia University, USA

Bashir Abu-Manneh

Reader in Postcolonial Literature, University of Kent, UK

Gilbert Achcar

Professor of Development Studies, SOAS, University of London, UK

Nadia Leila Aissaoui

Sociolog i pisarka feministyczna, Paris, France

Mamdouh Aker

Board of Trustees, Birzeit University, Palestyna

Mohamed Alyahyai

Pisarz, Oman

Suad Amiry

Pisarka i architektka, Ramallah, Palestyna

Sinan Antoon

Associate Professor, New York University, Irak-USA

Talal Asad

Emeritus Professor of Anthropology, Graduate Center, CUNY, USA

Hanan Ashrawi

Ex-Professor of Comparative Literature, Birzeit University, Palestyna

Aziz Al-Azmeh

University Professor Emeritus, Central European University, Wiedeń, Austria

Abdullah Baabood

Naukowiec, badacz kultury krajów Zatoki Perskiej, Oman

Nadia Al-Bagdadi

Professor of History, Central European University, Wiedeń, Austria

Sam Bahour

Pisarz, Al-Bireh/Ramallah, Palestyna

Zainab Bahrani

Edith Porada Professor of Art History and Archaeology, Columbia University, USA

Rana Barakat

Assistant Professor of History, Birzeit University, Palestyna

Bashir Bashir

Associate Professor of Political Theory, Open University of Israel, Raanana, Izrael

Taysir Batniji

Artysta malarz, Gaza, Palestyna i Paris, France

Tahar Benjelloun

Pisarz, Paris, France

Mohammed Bennis

Poeta, Mohammedia, Maroko

Mohammed Berrada

Pisarz i krytyk literacki, Rabat, Maroko

Omar Berrada

Pisarz i konserwator zabytków, New York, USA

Amahl Bishara

Associate Professor and Chair, Department of Anthropology, Tufts University, USA

Anouar Brahem

Muzyk i kompozytor, Tunezja

Salem Brahimi

Reżyser, Algieria-France

Aboubakr Chraïbi

Profesor literatur arabskich, INALCO, Paris, France

Selma Dabbagh

Pisarka, Londyn, UK

Izzat Darwazeh

Professor of Communications Engineering, University College London, UK

Marwan Darweish

Associate Professor, Coventry University, UK

Beshara Doumani

Mahmoud Darwish Professor of Palestinian Studies and of History, Brown University, USA

Haidar Eid

Profesor literatury angielskiej, Uniwersytet Al-Aqsa, Gaza, Palestyna

Ziad Elmarsafy

Professor of Comparative Literature, King’s College London, UK

Noura Erakat

Assistant Professor, Africana Studies and Criminal Justice, Rutgers University, USA

Samera Esmeir

Associate Professor of Rhetoric, University of California, Berkeley, USA

Khaled Fahmy

FBA, Professor of Modern Arabic Studies, University of Cambridge, UK

Ali Fakhrou

Naukowiec i pisarz, Bahrain

Randa Farah

Associate Professor, Department of Anthropology, Western University, Canada

Leila Farsakh

Associate Professor of Political Science, University of Massachusetts Boston, USA

Khaled Furani

Associate Professor of Sociology & Anthropology, Tel-Aviv University, Izrael

Burhan Ghalioun

Profesor socjologii, Sorbonne 3, Paris, France

Asad Ghanem

Professor of Political science, Haifa University, Izrael

Honaida Ghanim

Dyrektorka generalna forum na rzecz studiów izraelskich Madar, Ramallah, Palestyna

George Giacaman

Professor of Philosophy and Cultural Studies, Birzeit University, Palestyna

Rita Giacaman

Professor, Institute of Community and Public Health, Birzeit University, Palestyna

Amel Grami

Profesor studiów gender, Uniwersytet Tunezyjski, Tunezja

Ghassan Hage

Professor of Anthropology and Social theory, University of Melbourne, Australia

Subhi Hadidi

Krytyk literacki, Syria-France

Samira Haj

Emeritus Professor of History, CSI/Graduate Center, CUNY, USA

Yassin Al-Haj Saleh

Pisarz, Syria

Rema Hammami

Associate Professor of Anthropology, Birzeit University, Palestyna

Dyala Hamzah

Profesor literatury arabskiej, Université de Montréal, Canada

Sari Hanafi

Professor of Sociology, American University of Beyrouth, Liban

Adam Hanieh

Reader in Development Studies, SOAS, University of London, UK

Kadhim Jihad Hassan

Pisarz i tłumacz, profesor w INALCO-Sorbonne, Paris, France

Nadia Hijab

Pisarka, aktywistka praw człowieka, Londyn, UK

Jamil Hilal

Pisarz, Ramallah, Palestyna

Serene Hleihleh

Aktywistka kulturalna, Jordania-Palestyna

Bensalim Himmich

Naukowiec i pisarz, Maroko

Khaled Hroub

Professor in Residence of Middle Eastern Studies, Northwestern University, Qatar

Mahmoud Hussein

Pisarz, Paris, France

Lakhdar Ibrahimi

Paris School of International Affairs, Institut d’Études Politiques, Paris, France

Annemarie Jacir

Reżyserka, Palestyna

Islah Jad

Associate Professor of Political Science, Birzeit University, Palestyna

Lamia Joreige

Artystka wizualna i reżyserka, Beyrouth, Liban

Amal Al-Jubouri

Pisarz, Irak

Mudar Kassis

Associate Professor of Philosophy, Birzeit University, Palestyna

Nabeel Kassis

1. profesor fizyki i b. rektor Birzeit University, Palestyna

Muhammad Ali Khalidi

Presidential Professor of Philosophy, CUNY Graduate Center, USA

Rashid Khalidi

Edward Said Professor of Modern Arab Studies, Columbia University, USA

Michel Khleifi

Reżyser, Palestyna-Belgia

Elias Khoury

Pisarz, Beyrouth, Liban

Nadim Khoury

Associate Professor of International Studies, Lillehammer University College, Norwegia

Rachid Koreichi

Artysta malarz, Paris, France

Adila Laïdi-Hanieh

Dyrektor generalna The Palestinian Museum, Palestyna

Rabah Loucini

Profesor historii, Université d’Oran, Algieria

Rabab El-Mahdi

Associate Professor of Political Science, The American University in Cairo, Egipt

Ziad Majed

Associate Professor of Middle East Studies, American University of Paris, France

Jumana Manna

Artystka, Berlin, Niemcy

Farouk Mardam Bey

Wydawca, Paris, France

Mai Masri

Reżyser palestyńska, Liban

Mazen Masri

Senior Lecturer in Law, City University of London, UK

Dina Matar

Reader in Political Communication and Media, SOAS, University of London, UK

Hisham Matar

Pisarz, professor at Barnard College, Columbia University, USA

Khaled Mattawa

Poeta, William Wilhartz Professor of English Literature, University of Michigan, USA

Karma Nabulsi

Professor of Politics and IR, University of Oxford, UK

Hassan Nafaa

Profesor nauk politycznych, Uniwersytet Kairski, Egipt

Nadine Naber

Professor, Dept of Gender and Women’s Studies, University of Illinois at Chicago, USA

Issam Nassar

Professor, Illinois State University, USA

Sari Nusseibeh

Profesor filozofii, Uniwersytet Al-Quds, Palestyna

Najwa Al-Qattan

Emeritus Professor of History, Loyola Marymount University, USA

Omar Al-Qattan

Reżyser, dyrektor Palestinian Museum i A.M. Qattan Foundation, UK

Nadim N. Rouhana

Professor of International Affairs, The Fletcher School, Tufts University, USA

Ahmad Sa’adi

Profesor, Haifa, Izrael

Rasha Salti

Konserwatorka zabytków i pisarka, Niemcy-Liban

Elias Sanbar

Pisarz, Paris, France

Farès Sassine

Profesor filozofii i krytyki literackiej, Beyrouth, Liban

Sherene Seikaly

Associate Professor of History, University of California, Santa Barbara, USA

Samah Selim

Associate Professor, A, ME & SA Languages & Literatures, Rutgers University, USA

Leila Shahid

Pisarka, Beyrouth, Liban

Nadera Shalhoub-Kevorkian

Lawrence D Biele Chair in Law, Hebrew University, Izrael

Anton Shammas

Professor of Comparative Literature, University of Michigan, Ann Arbor, USA

Yara Sharif

Senior Lecturer, Architecture and Cities, University of Westminster, UK

Hanan Al-Shaykh

Pisarka, Londres, UK

Raja Shehadeh

Adwokat i pisarz, Ramallah, Palestyna

Gilbert Sinoué

Pisarz, Paris, France

Ahdaf Soueif

Pisarka, Egipt-UK

Mayssoun Sukarieh

Senior Lecturer in Development Studies, King’s College London, UK

Elia Suleiman

Reżyser, Palestine-France

Nimer Sultany

Reader in Public Law, SOAS, University of London, Royaume-Uni

Jad Tabet

Architekt i pisarz, Beyrouth, Liban

Jihan El-Tahri

Reżyser, Egipt

Salim Tamari

Emeritus Professor of Sociology, Birzeit University, Palestyna

Wassyla Tamzali

Pisarka, kuratorka sztuki współczesnej, Algieria

Fawwaz Traboulsi

Pisarz, Beyrouth, Liban

Dominique Vidal

Historyk i dziennikarz, Palestyna-Francja

Haytham El-Wardany

Pisarz, Egipt-Niemcy

Said Zeedani

Profesor filozofii, Uniwersytet Al-Quds, Palestyna

Rafeef Ziadah

Lecturer in Middle East Politics, SOAS, University of London, UK

Raef Zreik

Minerva Humanities Centre, Tel-Aviv University, Izrael

Elia Zureik

Profesor Queen’s University, Canada