W jaki sposób prawica manipuluje historią, by zwalczać lewicową konkurencję, i jakie wnioski z obserwacji procesów zachodzących w regionie powinni wyciągnąć aktywiści w Polsce? Jakie podobieństwa i różnice można dostrzec między procesami dekomunizacji w Polsce, na Ukrainie, w państwach bałtyckich czy w byłym NRD? Dziś debatowaliśmy o tym w Bydgoszczy.

Konferencję pod hasłem „IPN – inkwizycja XXI wieku?” zorganizowały wspólnie Społeczne Forum Wymiany Myśli, Inicjatywa Czerwonej Róży oraz Polska Partia Socjalistyczna, przy współudziale Strajku.eu oraz kampanii Historia czerwona i czarno-czerwona.

fot. Piotr Lewandowski

Spotkanie otworzył Jerzy Kołomyjec (PPS), przypominając o rocznicy ogłoszenia manifestu PKWN i o znaczeniu tego dokumentu, oraz rewolucyjnych zmian, jakie zostały w nim zapowiedziane, dla polskiego społeczeństwa. Podkreślając osiągnięcia Polski Ludowej na polu społecznym podnosił równocześnie, iż zostały one zaprzepaszczone przez ostatnie dekady, gdy nad Wisłą zatriumfował kapitalizm. Przypominał z jednej strony o uprzemysłowieniu i modernizacji kraju po II wojnie światowej, z drugiej – o zniszczeniu tego dorobku po 1991 r. i masowej pauperyzacji społeczeństwa, jaką przyniosła „terapia szokowa”.

Następnie Czesław Kulesza z warszawskiego Społecznego Forum Wymiany Myśli otworzył dyskusję o zjawisku dekomunizacji w Europie Środkowo-Wschodniej. Jacek Kamiński, działacz Porozumienia Socjalistycznego omówił niedawny proces dekomunizacyjny na Ukrainie, opisując zajadłą wrogość obecnych władz Ukrainy i coraz śmielej poczynających sobie organizacji skrajnej prawicy wobec wszelkich tradycji socjalistycznych i robotniczych. Z drugiej strony w jego wystąpieniu znalazły się dowody na to, iż dekomunizacja jest gwałtem na pamięci i tożsamości znacznej części społeczeństwa. Oprócz wątków związanych z polityką historyczną Kamiński przywołał kwestię prześladowania współczesnych organizacji radykalnej lewicy na Ukrainie.

Małgorzata Kulbaczewska-Figat ze Strajku.eu przedstawiła założenia polityki historycznej w krajach bałtyckich, wskazując jej główne cechy – uznanie całej historii Litewskiej, Łotewskiej i Estońskiej SRR za mroczny czas okupacji, co najmniej tak samo przerażającej, jak okupacja hitlerowska, niechęć do zmierzenia się z faktami kolaboracji przedstawicieli Bałtów z nazistami czy zaprzeczanie udziałowi członków tych narodów w ruchach socjalistycznych i komunistycznych, bezkrytyczny stosunek do powojennej partyzantki antykomunistycznej. Następnie głos zabrał Norbert Kolenda, gość z Niemiec, aktywista Attac, by opowiedzieć o tym, jak przeformatowano świadomość i tożsamość mieszkańców byłej NRD po zjednoczeniu Niemiec. Wskazał również, jak istotne dla przeciwstawiania się prawicowym manipulacjom są konsekwencja lewicowych partii oraz aktywność oddolnych ruchów i organizacji kultywujących pamięć o osiągnięciach lewicy.

W dalszej części konferencji Maciej Wiśniowski, redaktor naczelny Strajku.eu, podzielił się refleksją na temat postrzegania polskich działań dekomunizacyjnych przez zwykłych Rosjan, dla których niszczenie pomników żołnierzy radzieckich jest aktem niezrozumiałej agresji wymierzonej w pamięć po ich przodkach. Wiele interesujących głosów padło również w dyskusji. Wszyscy zgromadzeni zgodzili się co do tego, że ekscesy dekomunizacyjne były możliwe z powodu słabości i rozbicia lewicy, która nie była w stanie skutecznie bronić swojego dziedzictwa i nie dopuszczać do manipulowania pamięcią zbiorową. Nie ulegało wątpliwości, że w Polsce pewne kroki na rzecz tego, by prawicy w tym przeszkodzić, zostały już zrobione i konieczne są następne.

Inną tematykę poruszono podczas kolejnego panelu, gdy Piotr Ciszewski i Robert Nowak prezentowali swoją książkę „Wszystkich nas nie spalicie” poświęconą warszawskiej reprywatyzacji, związanej z nią korupcji i innym patologiom, a także dramatom oraz walkom lokatorów i lokatorek. Ostatnim akcentem tego dnia było złożenie kwiatów pod pomnikiem ofiar faszyzmu w Bydgoszczy.

Komentarze

Redakcja nie zgadza się na żadne komentarze zawierające nienawistne treści. Jeśli zauważysz takie treści, powiadom nas o tym.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Zobacz także

Przeciwko umorzeniu śledztwa w sprawie śmierci Jolanty Brzeskiej

Kilkaset osób demonstrowało 9 listopada w Warszawie pod Ministerstwem Sprawiedliwości w zw…