Stało się

W związku ze śmiercią Fidela Castro kilka uwag i cytatów nt. Kuby i realnego socjalizmu:
> O takiej opiece zdrowotnej i szkolnictwie jak na Kubie mieszkańcy okolicznych kapitalistycznych krajów takich jak Haiti, Dominikana, Salwador, Honduras, itd. mogą jedynie pomarzyć i długo nie osiągną takich standardów. Osoby mało inteligentne i podatne na propagandę uważają, że kapitalizm to USA albo Niemcy, zapominając, że kapitalizm to także Haiti, Kongo, Salwador, czy choćby Meksyk, który pomimo że pozostaje w strefie wolnego handlu z USA i Kanadą, to ciągle w zakresie wskaźników zdrowia, edukacji czy praw kobiet pozostaje daleko w tyle za Kubą. Ba, pod względem takim jak wskaźnik umieralności niemowląt czy średnia długość życia, Kuba wyprzedza wiele krajów, które się uważa za bogate i rozwinięte.

> „Kuba prawdopodobnie doświadczyła więcej międzynarodowego terroryzmu niż cała reszta świata razem wzięta. Dlatego więc według amerykańskiej propagandy jest ona ‚źródłem” terroryzmu – dokładnie tak, jakby przewidział to Orwell.”

> – Noam Chomsky, The Quotable Chomsky

> „Kuba ma 57 tysięcy lekarzy na 11 milionów ludzi. Dla porównania Republika Południowej Afryki ma 25 tysięcy na 40 milionów. Od początku programu wysyłania lekarzy za granicę (Algieria, 1963), Kuba wysłała do najbiedniejszych krajów trzeciego świata 51 820 lekarzy, dentystów, pielęgniarek i innych specjalistów opieki zdrowotnej. W zdecydowanej większości przypadków pomoc ta jest darmowa. W 1985 r. w krajach trzeciego świata pracowało 16 tysięcy kubańskich lekarzy, czyli dwukrotnie więcej niż z USA w ramach Peace Corps i AID. Do 1988 r. Kuba wysłała za granicę więcej specjalistów opieki medycznej niż jakikolwiek inny kraj i więcej niż Światowa Organizacja Zdrowia. W większości przypadków opieka zdrowotna świadczona przez kubańskich lekarzy jest bezpłatna, a sami lekarze żyją w warunkach, których lekarze z krajów zachodnich z reguły nie akceptują.”

> – na podstawie: Noam Chomsky, “Zysk ponad ludźmi”

> „Dość często zadawane jest pytanie o konkurencyjność gospodarek krajów bloku wschodniego w porównaniu z gospodarkami krajów zachodnich. Oczywiście odpowiedź przedstawiana w mediach jest jedna: kraje zachodnie lepiej radziły sobie gospodarczo. Trzeba jednak wiedzieć, że gospodarki krajów Europy Środkowej i Wschodniej nie dorównywały gospodarkom zachodnim co najmniej przez ostatnie 600 lat. Trzeba by było sięgnąć czasów przedkolumbijskich, żeby znaleźć przykłady równości gospodarczej między tymi dwoma obszarami.

> Przez kilka wieków, do drugiej wojny światowej, Europa Środkowa i Wschodnia pełniła dla Zachodu rolę quasi Trzeciego Świata, czyli rynku tanich surowców i siły roboczej. Przez setki lat Rosja była skrajnie ubogim krajem Trzeciego Świata. Oczywiście, istniały w Europie Środkowej i Wschodniej małe oazy bogactwa i rozwoju dla elit, ale większość ludności tych krajów żyła na poziomie krajów Trzeciego Świata. Wystarczy spojrzeć na dane. Rozpiętość w dochodach ludności między Zachodnią i Środkowo-Wschodnią Europą lekko się zmniejszała do około 1913 roku. Od tego czasu aż do około roku 1950 bardzo gwałtownie się zmniejszała, a następnie się ustabilizowała. W latach 70. gospodarka ZSRR wkroczyła stopniowo w okres stagnacji, a następnie – w latach 80. w okres lekkiego spadku. Po roku 1989 (powrót kapitalizmu) gospodarka Rosji zaczęła lecieć na łeb, na szyję, wracając do poziomu z roku 1913. I tu macie odpowiedź na pytanie o „porównywanie” obu systemów. Większy sens miałoby zadanie pytania o porównanie gospodarek byłego bloku wschodniego z gospodarkami nie-zachodnimi, ale tych krajów, które były na porównywalnym poziomie rozwoju jak Rosja w roku 1910.

> W historii trudno znaleźć dokładne odpowiedniki, ale można – upraszczając – przyjąć, że na początku XX wieku gospodarka Rosji była porównywalna z gospodarką Brazylii, a gospodarka np. Bułgarii z gospodarką Gwatemali. Brazylia powinna być bogatym krajem – ma niewyobrażalne bogactwa naturalne, na dodatek nie przetaczały się przez nią wojny, tak jak w przypadku Rosji / ZSRR (interwencja Zachodu w 1918, obie wojny światowe). Tak więc Brazylia była i jest teoretycznie w lepszej sytuacji niż Rosja / ZSRR, ale z grubsza można porównać te gospodarki wtedy i obecnie. Oczywiście nikt takiego porównania nie dokonuje – z oczywistych powodów. Jeśli porównamy Brazylię i Rosję, albo Węgry i Gwatemalę, otrzymamy bardzo niewygodne odpowiedzi. Owszem, w Brazylii 5 – 10% populacji żyje na poziomie zachodnim, ale reszta społeczeństwa (80%) żyje na poziomie krajów afrykańskich. Dla większości populacji Brazylii przeciętny standard życia w ZSRR był nieosiągalny. Gdyby rolnika z Gwatemali przeniesiono do socjalistycznej Bułgarii, miałby wrażenie, że trafił do nieba. Dlatego nie spotkacie w mediach prawdziwych, rzetelnych porównań. Znajdziecie wyłącznie naiwne porównania (takie jak np. w polskiej prasie, sugerujące, że Hiszpania, która przez wieki czerpała kolosalne zyski z całej Ameryki Południowej, była na tym samym poziomie rozwoju co przedwojenna Polska).

> Dlaczego USA bały się socjalizmu i poświęcały miliardy dolarów na jego zwalczanie? Bo dla zdecydowanej większości ludności krajów Trzeciego Świata standardy życia w krajach byłego bloku wschodniego były i są nieosiągalnym marzeniem. Nie jest to żadna teoria spiskowa. Takie obawy są explicite wyrażane w odtajnionych dokumentach rządowych USA.”

> – Noama Chomsky „Understanding Power”