Kongres Portugalskiej Partii Komunistycznej. „Socjalizm jest koniecznością naszych czasów”

2019 r. Portugalscy komuniści podczas demonstracji / fot. Wikimedia Commons

Ważnym wydarzeniem w życiu europejskiej lewicy był XXI kongres Portugalskiej Partii Komunistycznej (PCP) – jednego ze znaczących ugrupowań lewicowych Unii Europejskiej. Odbył się on w miniony weekend, 28-29 listopada. Portugalscy komuniści potwierdzili swoją linię polityczną walki o socjalizm, demokrację i suwerenność narodową.

Kongres określił PCP jako partię o profilu marksistowsko-leninowskim oraz „patriotyczną i internacjonalistyczną”.

– Socjalizm jest koniecznością naszych czasów – czytamy w rezolucji politycznej Kongresu. Portugalscy komuniści są przekonani, że dla jego realizacji niezbędne jest powstanie „silnego i energicznego międzynarodowego ruchu komunistycznego i rewolucyjnego”, a w kraju – budowa szerokiej koalicji społecznej z udziałem pracowników najemnych, rolników oraz mikro-, drobnych i średnich przedsiębiorców. Kongres wezwał do „jedności i mobilizacji wszystkich demokratów i patriotów przeciwko ofensywie antykomunistycznej i faszystowskiej, w obronie wartości demokracji”. Portugalscy komuniści potępili z tych pozycji Europejską Partię Lewicy, która „wprowadziła nowe czynniki podziału i nieporozumień, utrudniając postęp we współpracy sił komunistycznych i postępowych w walce o Europę robotników i ludów”.

Delegaci stwierdzili również, że „ewolucja sytuacji międzynarodowej podkreśla znaczenie kwestii narodowej i jej powiązania z kwestią klasową”. Według portugalskich komunistów, wynika to z faktu zagrożenia suwerenności narodowej ze strony imperializmu, którego głównym wyrazem jest polityka USA i Unii Europejskiej. – UE jest strukturą ustanowioną w interesie wielkiego kapitału w imperialistycznej fazie rozwoju kapitalizmu, ukierunkowaną i pomyślaną jako instrument i przestrzeń dominacji transnarodowych monopoli i zorientowaną na koncentrację władzy w głównych kapitalistycznych potęgach Europy – zwłaszcza w Niemczech – zapisano w kongresowych dokumentach.

Potępiając prezydenturę Donalda Trumpa, PCP przestrzegła przed negatywnymi skutkami objęcia władzy przez Joe Bidena, którego polityka również stanowiła będzie „zagrożenie dla suwerenności i praw ludów, bezpieczeństwa międzynarodowego i pokoju”. Odnosząc się do pandemii Covid-19 portugalscy komuniści podkreślili, że „jest ona wykorzystywana do intensyfikacji wyzysku oraz atakowania praw i wolności”.

Portugalska Partia Komunistyczna liczy 45 tysięcy członków. 45 proc. składu nowo wybranego Komitetu Centralnego stanowią robotnicy, a 22 proc. pracownicy najemni innego charakteru. Sekretarzem generalnym wybrany został ponownie Jerónimo de Sousa. W przyszłym roku partia obchodziła będzie stulecie działalności.

As primeiras imagens do Congresso
+

? Mais aqui: https://t.co/QKc3dDAVUX pic.twitter.com/VV8sCwJ1Mo

— PCP (@pcp_pt) November 27, 2020

PCP posiada 10 mandatów w liczącym 230-deputowanych parlamencie Portugalii i 2 mandaty w Parlamencie Europejskim. W ostatnich wyborach parlamentarnych w 2019 r. uzyskała 6,33 proc. głosów. Strategia socjalistycznych przekształceń nakreślona w programie partii zakłada „nacjonalizację podstawowych, strategicznych gałęzi gospodarki i zarządzanie przedsiębiorstwami z udziałem pracowników” oraz realizację reformy rolnej poprzez parcelację wielkich majątków ziemskich na rzecz spółdzielni produkcyjnych i drobnych rolników indywidualnych.

Partia jest zauważalna w życiu społecznym Portugalii. Popularne są doroczne festiwale partyjnej gazety „Avante!”, wzorowane na słynnym festiwalu francuskiej „L’Humanité”. Zwykle uczestniczy w nich ponad sto tysięcy osób. W tym roku festiwal, odbywając się w kwietniu w warunkach lockdownu, przyciągnął mimo to około pięć tysięcy uczestników. Utrzymanie swoich wpływów w trudnym dla radykalniej lewicy okresie po upadku ZSRR partia zawdzięcza mocnemu zakorzenieniu społecznemu. Jej komórki organizacyjne działają nie tylko terytorialnie, ale obecne są także w 310 przedsiębiorstwach i firmach. Systematycznie prowadzone są działania w celu pozyskiwania nowych członków. W trakcie kadencji poprzednich władz realizowano np. program „Akcja kontaktowa 5000”, w ramach którego partyjni aktywiści przeprowadzili rozmowy z 5074 robotnikami. 1350 spośród nich zgłosiło akces do PCP.

Złożone są relacje portugalskich komunistów z mniejszościowym gabinetem socjalisty António Costy. PCP nie weszło do koalicji parlamentarnej z socjalistami, ale wspiera inicjatywy ustawodawcze rządu o prosocjalnym charakterze. Generalnie jednak ocenia, że “rząd Partii Socjalistycznej utrzymał zasadniczo politykę przebudowy państwa w interesie monopolistycznego kapitału”.